Frutas fazem forte e feliz!

Straatkinderen eten heel ongezond. Ze hebben meestal voorkeur voor de goedkope, vettige salgados (hartige, warme hapjes van bladerdeeg of een krokant korstje gevuld met kaas, kip, ham, garnalen of rundsvlees). Daardoor hebben ze vaak een hele vieze vette huid en missen ze heel wat belangrijke stoffen die ze nodig hebben om hun wondjes te laten herstellen, om gezond te blijven.
Daarom besloot ik enkele maanden terug om gezonde voeding, en dan specifieker fruit, als thema te gebruiken voor een voorlichtingsactie (deel van mijn opleiding communicatiemanagement) bij de straatkinderen via AMAR.
Waarom fruit? Fruit is lekker en talrijk aanwezig in Brazilië. Vruchten zijn er zoeter, kan je overal verkrijgen (ook in verse sapjes) en er is meer keuze. Bovendien is fruit ook helemaal niet zo duur in Brazilië. Talrijke fruitkraampjes op straat verkopen bijvoorbeeld al 5 appels voor 2 reais (nog niet 1 euro). Bij sommige kraampjes krijg je ze zelfs al voor 1 real, dezelfde prijs als voor een salgado. De prijs kan dus nauwelijks een argument zijn voor de straatkinderen, dacht ik dus. En ook al mogen ze supermarkten niet in, fruit is op zoveel plaatsen beschikbaar dat ook dat geen excuus mag zijn.
Ik ging aan de slag. Ik bedacht een heel simpele slogan en ontwierp een heel simpele affiche, zodat ook kinderen die niet kunnen lezen de boodschap zouden begrijpen. "Frutas fazem forte e feliz", fruit maakt je sterk en blij. Zowel de boodschap als de slogan als de afbeeldingen zijn enorm kinderlijk, bijna voor peuters. Maar bij straatkinderen moet je er sowieso van uitgaan dat het laagste niveau het beste is want velen hebben nauwelijks scholing gehad en kleuterniveau kunnen ze zeker allemaal aan.
Naast de affiche voorzag ik ook kleurtekeningen om op het socio-educatief centrum Casa Nova in São Cristóvão te gebruiken, het project waar dagelijks 10 tot 30 straatkinderen over de vloer komen. De kleurtekeningen kwamen in het lokaaltje van lerares Rosana terecht die samen met een paar andere educatoren de kinderen steeds dingen bijleert op een heel spontane manier. De kinderen hebben nauwelijks door dat ze bijleren, maar doen het wel keer op keer door de leuke dingen die Rosana vertelt en het feit dat ze over alles wel iets weet.
De kleurtekeningen waren niet alleen bedoeld om de straatkinderen een rustgevende, creatieve activiteit te bezorgen, maar ook om gesprekken op gang te brengen, om dialoog te stimuleren. En dat gebeurde ook! Tijdens het kleuren kwam er spontaan een leuk gesprek op gang over welk fruit ze lekker vinden, waar ze het kunnen kopen, wat voor leuke dingen je met fruit kan maken, hoe goed het voor je is, waarom het goed voor je is, hoe belangrijk het is ... Daarbij was de onafgesproken hulp van de educatoren natuurlijk onontbeerlijk. Ik had er stiekem op gerekend dat zij wel wat meer uitleg zouden geven bij de tekeningen en de voor de hand liggende slogan, en dat deden ze ook.
Naast de affiche en de kleurtekeningen had ik ook stickers voorzien. Aangezien veel kinderen niet naar het socio-educatief centrum komen en dus niet in contact zouden komen met de campagne, moest ik de campagne op een of andere manier naar hen op straat brengen. Ik kocht wat zakken appels, kleefde op elke appel een sticker en nam ze mee op een van de frequente bezoeken op straat of "abordagem da rua" zoals dat op de projecten genoemd wordt. Ik deed de stickeractie zowel op straat als in het socio-educatief centrum.
Zowel de kleurtekeningen als de appels en stickers werden met veel enthousiasme onthaald. Bij de eerste fase van mijn actie, in februari, werd steeds opnieuw naar meer kleurtekeningen gevraagd. Ook in de tweede fase, in mei, voorzag ik weer kleurtekeningen. In totaal gingen er 80 kleurtekeningen de deur uit. De appels met stickers bereikten in de eerste fase een 15-tal kinderen en in de tweede fase een 40-tal blije kinderen. Met andere woorden ... een heel geslaagde actie!
Hoewel ik ook graag nog een actie rond zeep en tandenpoetsen had gedaan, kon dat er wegens andere stagetaken bij het ander project (CEDECA) en schoolwerk niet meer af. Ook om de fruitactie uit te breiden naar de andere AMAR-projecten voor favelakinderen, of andere campagnemiddelen in te zetten (ik had nog werkblaadjes met leerrijke fruitspelletjes in gedachten) was jammer genoeg geen tijd meer. Maar ik ben enorm tevreden over wat ik met deze actie bereikt heb. Dit was één van de meest voldoening gevende dingen die ik hier gedaan heb tijdens mijn vijf maanden in Rio de Janeiro.
Alleen al die vrolijke, lieve gezichtjes. Trots omdat ze een tekening gekregen hadden van "tia Rosana" of van "tia Lígia" (dat ben ik). De gekke kapoenen die met de stickers pronkten alsof het tatoeages waren. Viviane en Tamiris die eens hun nuchtere, geïnteresseerde en sympathieke zelf waren. De kleine Mateus die met een blanco kleurtekening in het rond wandelde alsof het een huisdiertje was en die voorzichtig op mijn arm tikte en zei "tia, tia," (ze zeggen altijd 'tia', tante of 'tio', nonkel tegen de opvoeders) "mag ik nog een appel? Ze zijn heel lekker!" Ik dacht "yes, daarvoor deed ik het".

'Olha a onda' of 'kijk naar de golf' is één van de leuke dansnummers uit de dansles die wekelijks een paar keer plaatsvindt voor de straatkinderen in Casa Nova.