Feliz Páscoa!

In Brazilië, waar 90% van de bevolking christen is, is de 'Semana Santa' (bij ons 'Goede Week'), de week voor Pasen, een intens gebeuren. En dat mocht ik met mijn eigen ogen meemaken. Dat was nog eens een godsdienstige week!

Hoewel Brazilië vaak als "país cristão", christelijk land, omschreven wordt, is het niet zomaar één pot nat. 73,8% (ongeveer 125 miljoen) van de Brazilianen noemen zichzelf katholiek, waarvan naar schatting 20% praktiserend zijn. 15,4% noemt zichzelf Protestants en 7,4% zegt geen godsdienst te hebben. Verder zijn er nog tientallen andere godsdiensten die ruim aanbeden worden, zoals de traditionele Afrikaanse godsdiensten (Condomblé, Tambor-de-mina, Umbanda en andere), getuigen van Jehova, Boeddhisten, Joden, ... (Cijfers uit 2000, van het IBGE, Braziliaans Instituut voor Statistieken)

Aangezien ik vooral in katholieke kringen werk, kreeg ik de paasbeleving te zien van de meest gevolgde godsdienst in Brazilië, het katholicisme. Het begon woensdag met een vredesmanifestatie van AMAR. Alle kinderen en alle opvoeders van alle AMAR-projecten kwamen samen op een pleintje in Grajaú. Het was de eerste keer dat ik iedereen samen zag: de straatkinderen van Casa Nova in São Cristóvão, de kinderen van Casa Dom Helder in Grajaú uit stedelijke favela's, de kinderen van Casa São Mathias in Duque de Caxias uit de rurale favela, de adolescenten van de horecacursus Pão Com Banana in Grajaú, alle vrijwilligers en de toegewijde opvoeders die verspreid over al deze projecten de kinderen betere toekomstkansen bezorgen. Kortom ... Één grote AMAR-familie.
De manifestatie was in teken van de "Campanha da fraternidade" die dit jaar als slogan "A paz é fruto da justiça" (vrede is vrucht van gerechtigheid) draagt. Per project hadden de kinderen een act voorbereid, een dansje, een liedje, een knutselwerkje, een kritische speech ... Heel mooi en heel leuk. Vooral de straatkinderen van Casa Nova, die toch wel de grootste sociale achterstand hebben en het laagst geschoold zijn van de hele AMAR-familie, blonken heel erg uit toen ze hun ingestudeerde dansje perfect uitvoerden en op het einde een witte vredesduif loslieten. (zie filmpje)
Op donderdag was er dan een paasviering voor alle opvoeders van AMAR. Een toneeltje rond het Laatste Avondmaal, een lezing uit de bijbel in openlucht, daarna binnen gezellig samen zingen (jaja, een viering met een projector!) ... Best wel vergelijkbaar met onze misvieringen, maar net iets levendiger en intenser. Waarom? Bij het horen van het verhaal hoe Jesus afscheid nam van zijn leerlingen, vloeiden heel wat tranen. Veel mensen waren diep geraakt door het verhaal. Verder was er ook een moment waarop iedereen die dat wou een interessante gedachte mocht delen met de anderen. Irma Adma en Tião (beiden directieleden van AMAR) hadden net een mooie preek gegeven over dat er geen geluk is zonder lijden, dat verdriet nodig is om tot meer vreugde te komen ... De psychologe voegde er nog aan toe dat het allemaal heel toepasbaar is op het werk dat de AMAR-mensen leveren. Dat zij mensen die in de zwartste periode van hun leven zitten, begeleiden om terug vreugde te vinden, kansen te scheppen, gelukkig te worden.
Daarna volgde nog de communie, waarbij echt ongedesemd brood verdeeld werd en iedereen zijn stukje brood in de lekkere fruitwijn mocht doppen.
Tot slot begon iedereen aan een massale knuffelronde die wel zeker 5 minuten duurde. Iedereen knuffelde iedereen en schalde vrolijk de woorden "feliz páscoa!" (vrolijk Pasen).
Dat was nog maar het einde van de viering, maar daarna werden we naar een groot buffet geleid, waar wel 20 soorten fantastisch mooie en lekkere broodsoorten stonden, veel wijnflessen en -kannen, wat salade en enkele visschotels. Een 'sober maal' op z'n Braziliaans.
Op vrijdagavond was er aan de Arcos da Lapa (hier vlakbij) een groot openluchttoneel van de 'Passie van Christus', een van de hoogtepunten van het jaar in Rio de Janeiro. De mensen komen eerst in processie van Copacabana te voet naar Lapa, om dan het toneel te aanschouwen. Een enorme mensenmassa en weer heel wat vloeiende tranen ...
Wat ik hier gemist heb rond deze paastijd zijn mijn mama's traditionele lekkere vogelnestjes en chocolade paaseieren. Chocolade-eieren kosten hier stukken van mensen en je ziet niets anders dan grote merkeieren zoals van Ferrero Rocher of van Kinder. Te duur dus om er heerlijk op los te kunnen smullen. Jammer.

Op 23 april is er het feest van São Jorge, en dan krijg ik de kans om een Afro-Braziliaanse viering mee te maken. Dan zie ik eens een andere manier. Dat zie ik wel zitten!

In dit filmpje kan je het mooie dansje bewonderen dat de straatkinderen van São Cristóvão uitvoerden op de vredesmanifestatie. (met dank aan huisgenootje Maria B. voor het filmpje)